Pośród wielu zmian jakie przyniosło nowe rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych z 21 maja 2019 r., jedną z najważniejszych jest nowy podział kategorii uprawnień do obsługi i konserwacji urządzeń transportu bliskiego. Szczegółowo zagadnienie to reguluje załącznik nr. 3 ww. rozporządzenia.

Pierwszą widoczną zmianą, jest zaprzestanie stosowania symboli kategorii kończących się skrótem cyfrowym wraz z literą (bądź literami np.: II WJO, II S, I P, II Ż). Uprawnienia wydane na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, czyli takie dla których proces egzaminacyjny został uruchomiony nie później niż do 31.05.2019 r. pozostają ważne, przez 5 lat, licząc od daty wejścia w życie nowelizacji ustawy o dozorze technicznym, czyli do 1 stycznia 2024 r. Uprawnienia wydawane na podstawie nowych, aktualnie obowiązujących przepisów, wydawane są tylko w kategoriach zawartych w załączniku nr. 3 ww. rozporządzenia. Co warto podkreślić, inspektorzy nie mogą w żaden sposób zawężać zakresu uprawnień, bo nie przewidują tego aktualne przepisy, a takie sytuacje wcześniej sporadycznie się zdarzały.

Obecnie obowiązujące kategorie uprawnień nie pokrywają się w pełni z tymi przyznawanymi według przepisów obowiązujących do 1 czerwca 2019 r. (uwaga uprawniani według „starych” przepisów mogły być wydane również po dniu 1 czerwca 2019 r., o ile wniosek egzaminacyjny wpłynął do dozoru technicznego do końca maja 2019 r., to był procesowany według starego trybu). Dobrym przykładem są tu uprawnienia do obsługi suwnic. Dawniej dzieliły się one na dwie zasadnicze kategorie:

  1. IS – suwnice, wciągniki i wciągarki sterowane z kabiny lub poziomu roboczego oraz żurawie stacjonarne warsztatowe  
  2. IIS – suwnice, wciągniki i wciągarki sterowane z poziomu roboczego  oraz żurawie stacjonarne warsztatowe.

Na końcu uprawnień w każdej z tych kategorii znajdowała się dodatkowa informacja, czy dotyczą one urządzeń hakowych ogólnego przeznaczenia, czy też urządzeń specjalnego przeznaczenia.
Obecnie, po zmianie przepisów, także mamy do czynienia z dwiema kategoriami uprawnień do obsługi suwnic. Uprawnienia  te nie posiadają symboli kategorii oraz nie występuje w nich podział na urządzenia sterowane z kabiny lub z poziomu roboczego. Nowe kategorie obejmują:

  1. „wyższa” – suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego oraz specjalnego przeznaczenia
  2. „niższa” – suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego przeznaczenia.

Warto podkreślić, że obecnie obowiązujące kategorie uprawnień na suwnice nie upoważniają do obsługi żurawi stacjonarnych warsztatowych, tak jak było to w przypadku uprawnień wydawanych na podstawi starych przepisów. Osoby obecnie zdobywające uprawnienia do obsługi suwnic, jeśli chcą także obsługiwać żurawie stacjonarne warsztatowe, to muszą przystąpić do odrębnego egzaminu i uzyskać oddzielne uprawnienia w tej kategorii. Wciąż jednak uprawnienia w zakresie obsługi suwnic upoważniają do obsługi urządzeń niższej kategorii jak wciągniki i wciągarki (mogą występować one jako samodzielne urządzenie bądź są elementem konstrukcyjnym suwnicy).

Podobnie wygląda sytuacja w przypadku uprawnień do obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych, potoczenie nazywanych wózkami widłowymi. Przed 1 czerwca 2019 r. (wejściem w życie omawianych przepisów) wyróżnialiśmy 3 kategorie uprawnień:

  1. I WJO – obejmująca wózki specjalizowane, dzieląca się dodatkowo na 2 odrębne podkategorie:
    1. Wózki z operatorem podnoszonym wraz z ładunkiem
    1. Wózki ze zmiennym wysięgiem

Uprawnienia w dowolnej podkategorii upoważniały automatycznie do obsługi wózków z kat. II WJO i kat. III WJO

  • II WJO – obejmująca wszystkie wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych czyli tych podlegających pod kategorie I WJO; uprawnienia w tej kategorii z automatu uprawniały do obsługi wózków w kat. III WJO
  • III WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane

Obecnie wyróżniamy tylko dwie kategorie:

  1. „wyższą” – wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wysięgnikiem oraz wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem – która uprawnia do obsługi wszystkich typów wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia
  2. „niższą”, wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem – obejmuje ona wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych, czyli takie urządzenia które dawniej znajdowały się w dawnych kategoriach II WJO (np. wózki czołowe, podestowe, boczne) i III WJO (np. wózki prowadzone).

Powyższe przykłady pokazują dokładnie skalę zmian z jaką mamy do czynienia. By uniknąć ewentualnych nieporozumień warto dokładnie zapoznać się z załącznikiem Nr. 3 do rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych z 21 maja 2019. Pozostaje mieć tylko nadzieję, że w najbliżej przyszłości nie będziemy świadkami kolejnych zmian związanych z zakresem kategorii uprawnień UTB i będziemy mieli czas oswoić się z nowymi przepisami.

Zachęcamy do dzielenia się swoimi przemyśleniami i opiniami na temat powyżej opisanych zmian korzystając z forum pod niniejszym artykułem. Można też zadawać pytania dotyczące konkretnych sytuacji – prosimy jednak o możliwie precyzyjne przedstawianie faktów, dat i innych szczegółów które pomogą nam w udzielaniu porad.

Kontynuując korzystanie ze strony, wyrażasz zgodę na korzystanie z plików cookie.

Ustawienia plików cookie na tej stronie internetowej są ustawione na "zezwalaj na pliki cookie", aby zapewnić Ci jak najlepsze wrażenia z przeglądania. Jeśli nadal używasz tej witryny bez zmiany ustawień plików cookie lub klikniesz "Akceptuj" poniżej, to wyrażasz na to zgodę.

Close