Jakie zmiany w nowym rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego?

Jedną z ważniejszych zmian w nowym rozporządzenia ministra przedsiębiorczości i technologii w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego z dnia 30.10.2018 r. jest włączenie pod dozór uproszczony wszystkich Urządzeń Transportu Bliskiego (UTB) o udźwigu do 250 kg, z wyłączeniem dźwigów i urządzeń służących do przemieszczania osób pod dozór uproszczony.

Przykładem takich urządzeń mogą być powszechnie występujące w wielu zakładach produkcyjnych lub magazynach wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone, żurawie, wciągniki i wciągarki a nawet układnice magazynowe.

Czy do obsługi urządzeń objętych dozorem uproszczonym trzeba posiadać uprawnienia do obsługi i konserwacji?

W skrócie ww. zmiany oznaczają, że urządzeń o udźwigu do 250 kg nie trzeba będzie rejestrować w UDT, nie trzeba będzie także wykonywać w trakcie ich eksploatacji badań okresowych lub doraźnych kontrolnych co wydaje się dużym odciążeniem organizacyjnym i finansowym dla wielu przedsiębiorców. Jedyne badania jakie mogą zostać przeprowadzone przy ww. urządzeniach to badania powypadkowe lub poawaryjne. Pozostaje jednak obowiązek zapewnienia konserwacji i prowadzenie dziennika konserwacji a co za tym idzie nadal konieczne będą uprawnienia do konserwacji.

Aby jednak dobrze zrozumieć na czym polegają te zmiany, poniżej rozwinięte zostaną wszystkie kluczowe wątki.

Jakie są formy Dozoru Technicznego nad urządzeniami technicznymi?

Urządzenia techniczne podlegające pod Dozór Techniczny objęte są jedną z trzech form Dozoru Technicznego:

1. dozór pełny
2. dozór ograniczony
3. dozór uproszczony

To jaką formą dozoru zostanie objęte dane urządzenie, jest ściśle określone i wynika wprost z załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra przedsiębiorczości i technologii w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego z dnia 30.10.2018 r.

Podział na formy dozoru technicznego pozwala na zgrupowanie urządzeń pod względem zagrożeń jakie wiążą się z ich eksploatacją.

I tak dozorem pełnym objęte są urządzenia stwarzające wysokie ryzyko poważnych wypadków np. w związku z ich: dużymi rozmiarem, dużymi udźwigami, dużą wysokością podnoszenia lub prędkością ruchów roboczych i przede wszystkim te, które służą do podnoszenia osób lub które są obsługiwane z innego poziomu niż poziom roboczy. Jako przykład można tu podać wózki jezdniowe podnośnikowe z siedziskiem dla operatora (potocznie nazywane np. wózkami widłowymi czołowym i / lub bocznymi wysokiego składu), podesty ruchome (pot. zwyżki), suwnice, dźwigi(pot. windy).

Pod dozór ograniczony podlegają nieco mniej niebezpieczne urządzenia, które często charakteryzują się stosunkowo niewielkimi udźwigami lub rozmiarami, w tym np.:wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone (tzw. „pieski”), żurawie stacjonarne,wciągniki i wciągarki.

Dozorem uproszczonym objęte są urządzenia odnośnie których ryzyko niebezpiecznych zdarzeń określone zostało jako najmniejsze spośród wszystkich urządzeń objętych dozorem. Są to np. żurawie stacjonarne, wciągniki i wciągarki z napędem ręcznym wszystkich mechanizmów o udźwigu do 2000 kg lub z napędem elektrycznym1-fazowym.

Z jakimi obowiązkami dla właścicieli urządzeń, wiążą się różne formy dozoru technicznego?

Zgodnie z ww.tabelą, konserwacje, a co za tym idzie konserwatorzy z uprawnieniami, są niezbędni przy eksploatacji wszystkich urządzeń podlegających pod Dozór Techniczny (UTB), niezależnie od formu dozoru jaką objęte jest konkretne urządzenie, udźwigu i innych parametrów. Natomiast uprawnienia do obsługi zasadniczo nie są wymagane przy eksploatacji urządzeń objętych dozorem uproszczonym. Dla urządzeń pod dozorem pełnym i ograniczonym, w zdecydowanej większości przypadków konieczne będą uprawnienia do obsługi.

Szczegółowy wykaz urządzeń, przy których wymagane są uprawnienia do obsługi i konserwacji znajduje się w rozporządzeniu w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych z 21 maja 2019 roku. Najczęstsze urządzenia na których organizowane są egzaminy na obsługę to: suwnice, żurawie stacjonarne, wciągniki i wciągarki, układnice magazynowe, podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia (tzw. wózki widłowe).

Z pozoru z nowymi przepisami wiążą się same plusy (mniej formalności, oszczędność czasu i pieniędzy). Należy jednak pamiętać, że urządzenia objęte dozorem uproszczonym także podlegają pod UDT, a w przypadku kiedy nie są wykonywane badania – czyli kontakt z dozorem jest ograniczony do minimum – cały ciężar odpowiedzialności za poprawne i bezpieczne funkcjonowanie tych urządzeń spoczywa na eksploatującym (zazwyczaj to właściciel urządzenia) oraz na konserwatorze.